Wat is het verschil tussen RAW en JPG?

Eén van de vraagstukken waarmee je als beginnend fotograaf te maken krijgt is: Stel je je camera in
op RAW of op JPEG / JPG, of op beide? Onderstaande informatie helpt jou die keuze te maken.

Wat is het verschil tussen RAW en JPG in het algemeen?

JPG / JPEG

Dit zijn bestanden die gecomprimeerd opgeslagen worden met o.a. het doel om de bestandsgrootte laag te houden zodat er meer afbeeldingen op een geheugenkaartje passen. Je camera verwerkt de bestanden direct na het maken van de foto.

Hoe het bestand precies verwerkt wordt verschilt per camera. Je maakt een foto met de door jou ingestelde instellingen qua kleurtemperatuur en belichting (tenzij je op de automatische stand fotografeert, dan bepaalt je camera die instellingen) Je camera voegt er automatisch nog wat standaard instellingen aan toe zoals zwarttinten, contrast, helderheid, ruisonderdrukking en/of verscherping.

Dit zijn basis instellingen die bij elke foto een goed resultaat horen op te leveren afhankelijk van merk en model camera. Vervolgens zet de camera de afbeelding om naar een JPG.

Voordeel: De foto op het kaartje is vervolgens een kant en klare afbeelding die je makkelijk kunt delen rechtstreeks vanaf het geheugenkaartje. De bestandsgrootte is meestal klein genoeg om het bestand makkelijk te kunnen e-mailen of te uploaden naar je blog of je website. Je kunt de bestandsgrootte bij de meeste camera’s zelf instellen.

Nadeel: door het opslaan als JPG wordt de foto gecomprimeerd waardoor een heleboel details verloren gaan die nooit meer terug te draaien zijn, weg is weg.

RAW

Dit zijn bestanden die niet door de camera worden bewerkt en ook niet worden gecomprimeerd. Een
RAW bestand bevat daarom veel meer informatie dan een JPG bestand.

Voordeel: De foto op het kaartje bevat veel informatie waarmee je als creatieve fotograaf veel leuke
dingen mee kunt doen. Vaak zijn er nog details zichtbaar te maken in donkere delen van de foto of
blijkt er toch nog genoeg beeld informatie in de lichtere delen te zijn om een, op het oog
overbelichte vlek, nog te verbeteren achteraf.

Ben je (nog) niet heel sterk in het instellen van een juiste belichting? Dan kan RAW je redding zijn.

Nadeel:
Je moet een RAW afbeelding altijd omzetten naar een bestandsformaat dat deelbaar is met anderen.

Je hebt er dus altijd extra werk aan.
Vanwege de grotere hoeveelheid informatie in niet gecomprimeerde toestand nemen de bestanden
flink wat schijfruimte in beslag.

Zie hierboven in de afbeelding het verschil tussen de grootte van een JPG bestand en
een CR2(=RAW) bestand.

Wanneer gebruik je JPG en wanneer RAW?

Wanneer je een hoog dynamisch bereik nodig hebt voor bijvoorbeeld landschappen en
natuurfotografie is RAW een goede kandidaat. Dat geldt ook voor foto’s die je op plaatsen maakt
waar je niet de tijd krijgt om de perfecte belichting in te stellen zoals bijvoorbeeld tijdens een
evenement.

Wil je je foto’s laten afdrukken op hoge kwaliteit fotopapier? Dan is RAW ook aan te bevelen.
JPG bestanden zijn makkelijker als je je foto’s snel nodig hebt, foto’s bestemd voor weergave op de
kleinere beeldschermen hebben vanwege de lage weergave resolutie van 72 dpi ook geen hoog
dynamisch bereik nodig. Maar bij weergave op nieuwe ultra HD monitoren is een gebrek aan detail in
de donkere delen van je foto direct goed zichtbaar.

Het is dus verstandig om van tevoren te bepalen voor welk doel je foto’s maakt. Bij twijfel kun je
altijd nog kiezen voor het opslaan van JPG én RAW bestanden. Een extra geheugenkaartje is dan geen
overbodige luxe.

Als je je camera gebruikt in een stand waarbij de camera meerdere foto’s snel achter elkaar neemt, is
de RAW instelling niet aan te bevelen. Met RAW foto’s is de buffer veel sneller vol dan met JPG
afbeeldingen zodat je camera voortijds stopt om eerst de gebufferde afbeeldingen te verwerken.

RAW en JPG vergelijken in Darktable

In de foto hierboven kun je zien dat de wolken in de blauwe lucht van het RAW bestand meer details
bevatten dan in de JPG versie.

In de foto ernaast zie je in de JPG versie meer contrast omdat mijn
camera dat alvast voor mij geregeld heeft, maar in de RAW versie zie je meer detail in de pluisjes.
Je kunt in Darktable zelf heel goed vergelijken wat het verschil is tussen de RAW en de JPG versies die
jouw camera maakt.

Zo doe je dat: Je stelt je camera in op het maken van zowel JPG als RAW en je maakt een paar foto’s.
Het liefst zo divers mogelijk. Vervolgens open je de foto’s in Darktable in de Ontwikkelen weergave. In de geschiedenis klik je bij zowel de JPG als bij de RAW versie van één foto op de onderste stap, stap 0 origineel.

Daarna ga je terug naar de Bibliotheek weergave, en daar selecteer je van één foto zowel de JPG als
de RAW versie. Dan type je de sneltoets combinatie CTRL+X in om de “Vergelijk weergave in
dynamische mode” te starten. Of je klikt op het icoontje voor “vergelijken in dynamische mode” (zie
afb. 4 hieronder) De twee foto’s verschijnen nu boven elkaar.

De dynamische mode wil zeggen dat je met de CTRL toets ingedrukt kunt inzoomen met het
scrollwieltje van je muis. Als je eenmaal een stukje ingezoomt bent, kun je de afbeelding verplaatsen
met je muis door met de linkermuisknop ingedrukt te slepen. Als je één van de twee afbeeldingen
versleept, gaat de andere automatisch ook mee. Op die manier kun je de twee versies goed
vergelijken.