Waarom een éénpoot statief handig is

Éénpoot statief waarom?

Een éénpoot statief (oftewel monopod genoemd) is een hulpmiddel dat eigenlijk iedere fotograaf in bezit moet hebben. Er zijn echter bepaalde aspecten die je je bij de aanschaf wel moet realiseren. Ze vervangen niet je driepoot statief en je kunt ze niet voor ieder onderwerp en situatie gebruiken. Maar we weten ook hoe stabieler je je camera kunt houden des te scherper je foto’s worden.

Een monopod is een handig stuk gereedschap wanneer je een camera wil stabiliseren en tegelijkertijd je bewegingsvrijheid wilt behouden. Vergeleken met een driepootstatief neemt een monopod veel minder ruimte in beslag én dat is een groot voordeel. Een monopod neem je dus gemakkelijk mee in je cameratas en bovendien kun je hem snel in en uit trekken. Ze bieden stabiliteit die je met name zoekt bij wildlife-, sport-, reis-, en macrofotografie. Ontmoet de éénpoot oftewel de monopod.

Een leuke anekdote: Sommige dieren vertellen in het boek ‘Animal Farm’ dat vier poten beter is dan het hebben van twee. In dit blogartikel wil ik jullie vertellen waarom één poot in sommige gevallen beter is dan drie poten.

Een monopod kun je zeker 20 tot 30 jaar, zo niet een leven lang, gebruiken als je een model van goede kwaliteit aanschaft. Belangrijk is daarom dat je ook evt. vervangende onderdelen kunt aanschaffen.

Bij kwaliteitsmerken als Manfrotto en Gitzo bijv. zijn die nog heel lang en wereldwijd verkrijgbaar. Ter informatie: Manfrotto en Gitzo zijn sinds een tijdje al samengevoegd tot één bedrijf. Mijn advies: als je budget het toelaat, bezuinig dan niet op een monopod/statief.

Om gelijk maar met de deur in huis te vallen, benoem ik in het begin van dit artikel mijn persoonlijke Top 5. Deze opsomming is echter mijn mening en is geen advies naar jullie als lezer, hooguit een richtlijn. Net als een camera en lens bij je moeten passen geldt dat net zo voor een monopod.Manfrotto XPro 4 of 5 (Carbon)

1. Manfrotto XPro 4 of 5 (Carbon)
2. Manfrotto 290
3. Sirui P Serie (Carbon)
4. Benro 3 Serie (Aluminium)
5. Gitzo GM4562 Serie 4 (Carbon)

Als het op een monopod aankomt dien je je te realiseren dat het geen complete vervanging van je statief is. Momenten waar een monopod je niet zullen helpen om een scherpere foto te maken zijn opnamen met langere sluitertijden en serieopnamen zoals bij HDR-foto’s.

De aanschaf

Evenals bijvoorbeeld camera’s en auto’s, kennen ook monopods een groot aantal merken en variaties. Waar dus te beginnen bij het maken van de juiste keuze? Bij de aanschaf van een monopod kijk je, naast budget, met name naar aspecten die ook van belang zijn bij een statief en dat is; stabiliteit, sterkte, hoogte en gewicht.

Bij voorkeur wil je een minimumaantal poot-secties noodzakelijk voor de gewenste hoogte. Waarom? Omdat iedere uitgeschoven sectie een bron is voor eventuele instabiliteit. Zorg er wel altijd voor dat de maximale hoogte dusdanig is dat je eenvoudig door je camerazoeker kunt kijken.

Je wil namelijk geen monopod waarbij je flink gebogen moet staan, met een pijnlijke rug aan het einde van de dag tot gevolg. Identiek aan de driepoot-statieven zijn de beste monopods van het carbon-vezel type welke sterkte, stabiliteit en laag gewicht combineren. Vergeet echter ook aluminium niet.

Deze monopods zijn vaak wat goedkoper maar ook zeer sterk. Zelf heb ik jaren met een aluminium versie rondgelopen en dat beviel me ook heel goed.

Let er wel op dat het gewicht van je camera- en zwaarste lenscombinatie het maximale draaggewicht van je monopod niet overschrijdt. Ik ken mensen die een prachtig lichtgewicht monopod hebben aangeschaft en daar vervolgens een zeer zware statiefkop op hebben bevestigd. Weg is je lichtgewicht voordeel van het carbon. Maak je gebruik van een statiefkop op je monopod, gebruik er dan een die iets lichter is, zoals de

Hoe een monopod gebruiken

Eén van de belangrijkste zaken bij het gebruik van een monopod is hoe je deze het beste stabiel kunt houden. De beste methode om dit te bereiken is de volgende:
Ga met beide benen ongeveer 50cm uit elkaar staan, zodat je lichaam en je monopod een driehoek vormen. Houdt de bovenkant van je monopod stevig vast maar niet te vast. De sleutel tot stabiliteit is, hoe vreemd het klinkt, om niet zo vast als een boom te gaan staan.

Door je spierspanning ga je namelijk net trillingen veroorzaken. Druk je monopod nu licht naar beneden om hem figuurlijk ‘in-de-grond’ vast te zetten. Bij het gebruik van een telelens leg je je andere hand bovenop je lens en druk je deze lichtjes naar beneden.

Je kunt ook op een iets andere manier staan of de monopod tegen je been te duwen zoals de afbeeldingen hieronder tonen maar zorg in ieder geval dat je stabiel staat en het prettig aanvoelt voor je. Zelf gebruik ik mijn monopod voornamelijk als ik met een zwaar 300 of 400mm F2.8 teleobjectief fotografeer of tijdens het pannen (camera meetrekken met het snel bewegende onderwerp).

Dit zijn situaties waarbij het stabiel houden van een camera essentieel zijn. Daarnaast is het verre van aangenaam om een hele dag met een telelens van 3 kg en een camerabody van 1,5 kg te slepen. Dan kan het prettig zijn om dat gewicht met een monopod te ondersteunen. Sleep maar eens de hele dag met een zak aardappelen van 5kg, je zult je armen aan het eind van de dag graag rust geven ;-).

Bij het gebruik van een wat zwaardere telelens wordt een monopod trouwens NIET op de camerabody zelf bevestigd maar op een zogenaamde statiefgondel van je telelens. M.b.v. deze statiefgondel kun je je camera dan heel snel van liggend- naar staand fotoformaat veranderen.

De monopod welke ik zelf regelmatig gebruik en die voor mij perfect werkt is de Manfrotto XPro serie met 4 secties. Hij is alles wat ik in een monopod zoek: licht, prettig in gebruik, stabiel, sterk en ingeschoven kort genoeg om in mijn rugzak te passen. Ik vind het klik-systeem van Manfrotto en Benro trouwens veel handiger in gebruik dan het draai-systeem van merken als Gitzo, Sirui, Induro, MeFoto of Velbon maar dat is een kwestie van persoonlijke smaak.

Een andere situatie waarin een monopod handig kan zijn, is om foto’s te maken met een hoger standpunt. Houd je monopod aan de onderzijde vast en til deze boven je hoofd. Met een ‘remote’ kun je nu foto’s maken vanaf een hoogte van gemakkelijk 3 mtr. Voorbeelden zijn bv. het fotograferen van mensen op de dansvloer tijdens een bruiloft of een gedurende een time-out van een sportwedstrijd waarbij de trainer in een kring de sporters toespreekt.

Samenvattend kijken we nog kort naar de voor- en nadelen van een monopod.

Voordelen:

• Vervoersgemak en lage gewicht.
• Stabilisatie bij gebruik lange telelenzen waardoor grotere kans op scherpe foto’s.
• Snelheid in opzetten.
• Maakt meetrekken (pannen) van je camera met je onderwerp handiger.
• Maakt ook filmen met je camera eenvoudiger/stabieler.

Nadelen:

• Geen voordeel in donkere condities.
• Iets minder geschikt indien je heel snel en frequent van positie moet veranderen.
• Gewenningsperiode in gebruik.

Een monopod kan een uiterst nuttige en belangrijke aanvulling voor jou als fotograaf zijn, en niet alleen als je een sportfotograaf bent. Het kan zeer zeker voor extra stabiliteit zorgen maar bedenk wel dat het geen vervanging van een statief is.